Over die vraag schreef Marcia Luyten een interessante column in de Volkskrant – en het is een van de vragen die centraal staan in mijn nieuwe boek Alter.
Marcia Luyten begint haar Volkskrant-column met een verhaal over Claude, ‘een AI-model dat ethiek en maatschappelijke waarden vooropstelt. Een uitzondering. Techgiganten en hun investeerders sprinten richting Almachtige AI. Richting almachtige winst. Voor ethiek is geen tijd.’ En zelfs de ethisch verantwoorde Claude, chanteert zijn baas als zijn baan wordt bedreigd.
Of AI goedaardig kan zijn is een van de centrale vragen in mijn nieuwe boek Alter. Waarbij misschien wel vooral de vraag is waarvoor we banger moeten zijn: voor de techniek of voor de mensen die aan de knoppen zitten.
‘In het Prego was iedereen bang dat robots de macht zouden grijpen. Dat AI een soort zelfdenkend monster zou worden. Daar geloof ik niet in. Uiteindelijk zijn het altijd de mensen waar je bang voor moet zijn,’ zegt Alleen Samen-schrijver Cato Maris in Alter.
Hoe bang we moeten zijn ben ik nog niet uit, maar zeker bezorgd – en vooral alert. Want de ontwikkelingen gaan zo hard dat ik tijdens het schrijven van een boek waarvan ik dacht dat het in de toekomst speelde, de realiteit steeds heviger in mijn nek voelde hijgen.
‘Nu komt tijdens het lezen van Alter regelmatig het besef naar boven dat we al deels in deze realiteit leven, en dat het een overgangsfase beschrijft. En dat is meer dan beangstigend. De veranderingen gaan momenteel zo schrikbarend snel dat de waarschuwing ‘dat het een kwestie van tijd is voor een techmiljardair de macht grijpt grijpen door de complete wereld te onderwerpen aan een digitaal controlesysteem’, al bijna als een achterhaalde alarmering klinkt.’ schrijft Jaap Friso in zijn recensie van Alter op zijn site JaapLeest.
En nu? In Alter wordt AI ingezet om de wereld van de rand van de afgrond weg te slepen en een utopie te creëren. Super ethisch verantwoorde AI, dus… Maar in Alter is dat geen reden om rustig te gaan slapen, want hoe gevaarlijk kunnen goede bedoelingen gemixt met algoritmes zijn?
‘Europa zal zelf een publieke AI-infrastructuur moeten ontwikkelen’ schrijft Luyten in haar column. Mee eens! Tenminste, zolang we niet over een tijdje in de Dialego-Naties van Alter leven…
Column Marcia Luyten: https://www.volkskrant.nl/…/nog-even-en-de-mens-heeft…/
Recensie JaapLeest: https://www.jaapleest.nl/alter-van-marloes-morshuis/
Meer informatie over Alter
Het Besiendershuis aan de Waalkade is een van de oudste huizen in Nijmegen, bijna vijfhonderd jaar oud. Een huis dus dat veel heeft meegemaakt… maar in woelige tijden altijd is blijven staan. En het schijnt er ook nog te spoken… Zes kinderen dringen op een avond het Besiendershuis in om te bewijzen dat er niets waar is van de spookverhalen – maar dat komt ze duur te staan. De Geest van het Besiendershuis slingert ze ieder naar een andere periode in de geschiedenis, met niets meer dan de opdracht: ‘Eer het verleden, dan leef je weer in het heden…’ 
Hoera! De Griffeljury heeft een Vlag en Wimpel toegekend aan Quotum – Project Z. Uit het juryrapport: ‘Dit verhaal toont een gevecht tegen schimmen en tegen oncontroleerbare maatschappelijke ontwikkelingen als de massa voor zichzelf kiest. Verdachtmakingen, raadsels en heldhaftige momenten zorgen voor een gierende spanning en maken van Quotum een pageturner van grote klasse’.
